معرفی برنامه
برنامه راهبردی دارای دو بخش برنامه بلند مدت (چشم انداز بيست ساله شهر) و میان مدت (برنامه های پنج ساله) می باشد که به عنوان راهنمای تهیه برنامه کوتاه مدت شهرداری (بودجه سالانه) مبنا قرار می گیرد. علاوه بر اینها، برنامه ریزی راهبردی با در نظر گرفتن امکانات و ظرفیت های سازمان های شهری از جمله شهرداری ها سعی در تدوین و اجرایی نمودن برنامه بر مبنای امکانات و دارایی های موجود از یکسو و ظرفیت های بالقوه از سوی دیگر برای شکوفا کردن استعدادهای شهری دارد.
از نظر سطح، برنامه در دو سطح راهبردی (سطح شهر) و عملیاتی (سطح سازمان های مدیریت شهری) تهیه می شود. در سطح راهبردی، برنامه توسعه شهری پاسخی به نیاز مديريت شهري در كشور در مورد تدوین برنامهای فراگیر با محتوای اقتصادی و اجتماعی و مشارکت محور است؛ به گونهای که بتواند در کنار برنامههای توسعه کالبدی متداول در ایران، مانند برنامه (طرح) جامع – تفصیلی، که اغلب ناظر بر ساماندهی کاربری اراضی شهری است و سایر برنامههایی که با هدف رفع بخشی از مسایل مبتلابه شهر مورد استفاده قرار میگیرند، در چارچوبی علمی، به آیندۀ محتمل توسعه شهر به شکلی هدفمند و با اتکا به مشارکت همه بهرهوران بپردازد. این راهنما با رعايت قوانین و آییننامههای مورد عمل شهرداريها و شوراها تدوین شده و تلاش شده است تا با استفاده از ظرفیت های موجود در قانون بهویژه موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای کشور از جمله بند 32 ماده 80، حداکثر هماهنگی بین شهرداری، شورا و سایر دستگاههای دولتی خدمات رسان شهری را در فرایند تهيه، تصویب، اجرا و نظارت برنامه راهبردی بوجود آورد.
در نهايت، راهنماي حاضر تلاش دارد تا با فراهم آوردن یک چارچوب و خط مشی کلی از سلسله مراتب تهیه و تصويب تا اجرا و پایش برنامه در دو سطح راهبردی و عملیاتی، به شهرداری ها برای تدوین برنامه ای بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت بر اساس اقتضائات و شرایط محلی خودشان کمک نماید. بنابراین بدیهی است که راهنمای حاضر عمدتا معطوف به تولید یک راهنمای ملی بوده است و هر شهرداری در این چارچوب بایستی بنا به ظرفیت ها، نیازها، امکانات و محدودیتهای خود نسبت به تهیه برنامه در این چارچوب اقدام نماید. در این راستا پیش بینی منابع مالی، اولویت بندی پروژهها، پایش و بازنگری برنامه نيز در همین چارچوب برای تحقق پذیری و تداوم برنامه ضروری است.
- 5 387